Çeneli Kırıcı arka duvarı

I. Arka Duvarın Yapısı ve Kompozisyonu

1. Ana Duvar Plakası
   Dikey veya hafif eğimli bir plaka şeklinde olan çekirdek yük taşıyıcı parça (büyük modeller kuvvet akışını optimize etmek için 3°–5° geriye doğru eğilir). Kalınlık 40 mm (küçük) ile 120 mm (büyük) arasında değişir. Mafsal plakasından gelen döngüsel darbe yüklerine dayanması için yüzey sertliği ≥220 HBW olan yüksek mukavemetli döküm çelik (ZG35SiMn) veya düşük alaşımlı yapısal çelikten (Q355D) üretilmiştir. Üst kısım şasi üst plakasına bağlanır ve alt kısım taban plakasına kaynaklanarak veya cıvatalanarak eksiksiz bir kuvvet iletim yolu oluşturur.
2. Geçiş Plakası Oturma Montaj Yapısı

• Tatil/Patron: Ana duvar plakasının ortasına (salıncak çenesi mafsal yuvasıyla hizalı), mafsal plakası yuvasına uygun bir girinti (10–30 mm derinliğinde) veya çıkıntı (5–15 mm yüksekliğinde) tasarlanmıştır. Girinti/çıkıntı merkezi ile ön duvarın sabit çene montaj yüzeyi arasındaki diklik, mafsal plakasının kuvvet yönünün ezme kuvveti ekseniyle hizalanmasını sağlamak için ≤0,1 mm/100 mm olmalıdır.

• Cıvata Deliği Dizisi: 4–8 çevresel olarak dağıtılmış cıvata deliği (M24–M48), girinti/çıkıntının etrafına ±0,3 mm konumsal toleransla işlenir. Yüksek mukavemetli cıvatalar (10.9 kalite), darbe yükleri altında yer değiştirmeyi önlemek için mafsal plakası yuvasını sabitler.

3. Takviye Kaburgaları

• Enine Kaburgalar: T veya I şeklinde enine nervürler, ana duvar levhasının dış tarafına (ezilme odası tarafı) 300-500 mm aralıklarla kaynaklanır veya dökülür. Kesme direncini artırmak için yükseklikleri duvar kalınlığının 2-3 katıdır.

• Çevre Takviye Çerçevesi:Ana duvar plakasını üst plakaya, taban plakasına ve yan duvarlara bağlayan kenarlara dikdörtgen kesitli bir takviye çerçevesi (15–30 mm kalınlığında) kaynaklanır, böylece kenar çatlamalarını önlemek için gerilim yoğunlaşması dağıtılır.

4. Yardımcı Yapılar

• Muayene Deliği: Geniş arka duvarların ortasında, mafsal plakası aşınmasını ve iç hazne koşullarını kontrol etmek için çıkarılabilir kapaklı dairesel veya dikdörtgen bir muayene deliği (çapı 150–300 mm/yan uzunluğu) bulunmaktadır. Delik kenarları, gerilim yoğunlaşmasını önlemek için yuvarlatılmıştır (R≥10 mm).

• Kaldırma Pabuçları: Taşıma ve montaj için üst veya yanlara 30–80 mm çapında deliklere sahip kaldırma kulakları (20–40 mm kalınlığında) kaynaklanır. Kulaklar ile duvar plakası arasındaki kaynaklar tahribatsız testlere tabi tutulur.

II. Arka Duvarın Döküm İşlemi (Döküm Çelik Örneği)

1. Kum Kalıp ve Desen Hazırlama

• Reçine kumlu kendiliğinden sertleşen kalıplar kullanılır. Köpük kayıp köpük kalıpları (küçük/orta) veya ahşap kalıpları (büyük), %2,5-%3 büzülme payına sahip 3 boyutlu modellerden üretilir (döküm çelik doğrusal büzülme: %2,2-%2,8).

• Kritik bölgelerde (mafsal yuvası girintisi, cıvata deliği çevresi) yüksek hassasiyetli kum karotlar kullanılır. Karot yüzeyleri seramik boya ile kaplanır (1–1,5 mm kalınlığında) ve boyutsal doğruluğu garanti eden yüksek mukavemetli bir tabaka oluşturmak için fırınlanır (150°C'de 3 saat).

2. Eritme ve Dökme

• Yüksek kaliteli hurda çelik ve alaşımları, orta frekanslı bir indüksiyon fırınında 1540-1580°C'ye kadar eritilir. Bileşim ayarlanır (ZG35SiMn: C %0,32-%0,40, Si %1,1-%1,4, Mn %1,1-%1,4) ve gazları ve inklüzyonları gidermek için bir düşük frekanslı fırında rafine edilir ve ≥%99,95 saflık elde edilir.

• Her iki alt taraftan eş zamanlı döküm sağlayan kademeli bir yolluk sistemi kullanılmaktadır. Döküm sıcaklığı 1500-1540°C, süresi ise 10-30 dakikadır (ağırlığa bağlı olarak: 800-8000 kg). Bu sayede düzgün bir dolum sağlanır ve cüruf sıkışması önlenir.

3. Silkeleme ve Isıl İşlem

• Dökümler 200°C'nin altına soğutulduktan sonra silkelenir. Yükselticiler mekanik olarak kesilir ve taşlanır, çapak ve kum yapışması giderilir.

• Normalizasyon + temperleme: 880–920°C'ye 2–3 saat ısıtılır, hava ile soğutulur, ardından 550–600°C'ye 4–5 saat temperlenir ve hava ile soğutulur. Bu işlem, yapıyı (perlit + ferrit) ≥30 J/cm² darbe tokluğuna sahip 220–260 HBW'ye homojenleştirir.

III. Arka Duvarın İşleme Süreci

1. Kaba İşleme

• İç taraf (kırılma odasına bakan taraf) referans alınarak, dış yüzey ve çevre bağlantı yüzeyleri, 3–5 mm'lik bir son işlem payı bırakılarak bir gantry frezede kabaca işlenir. Dış yüzey düzlüğü ≤1 mm/m; taban plakasına diklik ≤0,5 mm/100 mm.

• Mafsal yuvası girintisi, tasarlanan değerden 2-3 mm daha derin olacak şekilde dikey bir frezede kabaca frezelenir ve duvar plakası merkez hattından merkez sapması ≤1 mm olur.

2. Yarı-bitirme ve Gerilim Giderme

• Yüzeyler yarı mamul hale getirilir (1-2 mm pay) ve cıvata delikleri açılır (1-2 mm fazladan). Isıl yaşlandırma (6 saat boyunca 250-300°C) işleme stresini azaltır.

3. Son İşleme

• Geçiş yuvası montaj yüzeyi: CNC ile delinmiş ve frezelenmiş, düzlük ≤0,08 mm/m, Ra≤3,2 μm ve ön duvarın sabit çene yüzeyine paralellik ≤0,15 mm/m.

• Cıvata delikleri ve diş açma: Koordinat delme makinesinde hassas bir şekilde delinmiş ve 6H diş hassasiyetinde diş açılmıştır. Cıvata delikleri ile girinti merkezi arasındaki konumsal tolerans ≤0,2 mm'dir.

• Muayene ve kaldırma delikleri: Muayene delikleri plazma ile kesilir ve yuvarlatılmış kenarlara (R5–R10) sahip olacak şekilde delinir (H12 toleransı). Kaldırma delikleri, dişli (büyük) veya takviyeli manşonlarla (küçük/orta) H11 toleransına kadar delinir.

4. Yüzey İşlem ve Montaj

• İşlenmemiş yüzeyler kumlanır (Sa2.5) ve epoksi astar (60–80 μm) ve poliüretan son kat (40–60 μm) ile kaplanır. İşlenmiş yüzeylere pas önleyici yağ (büyük) veya galvanizleme (küçük/orta) uygulanır.

• Çerçeve ile deneme montajı: Yan duvarlarla uyumu kontrol edilir (boşluk ≤0,3 mm) ve çerçeve sıkılığını sağlamak için cıvata deliği konumları işaretlenir.

IV. Arka Duvarın Kalite Kontrolü

1. Döküm Kalitesi

• Görsel inceleme: Çatlak, büzülme veya hatalı çalışma yok. Geçiş yuvası alanlarında yapılan %100 manyetik parçacık testi (MT), yüzey/yer altı çatlaklarının (uzunluk ≤0,3 mm) olmadığından emin olunmasını sağlar.

• İç kalite: Büyük arka duvarlar (>3000 kg) için yapılan ultrasonik test (UT), alanın %95'inden fazlasında ≥φ4 mm'lik kusur olmaksızın tüm kalınlığı kapsar.

2. Boyutsal Doğruluk

• Koordinat ölçüm makineleri, mafsal yuvası yüzeyinin düzlüğünü, konumsal toleransını ve dikliğini (±0,1 mm tolerans) doğrular.

• Lazer takip cihazları kuvvet iletim hatalarını önlemek için düzlüğü (≤0,5 mm/m) ve dikliği (≤0,1 mm/100 mm) kontrol eder.

3. Mekanik Özellikler

• Çekme testi: Numuneler ≥550 MPa çekme dayanımı, ≥300 MPa akma dayanımı ve ≥%18 uzama değerlerine sahiptir.

• Darbe testi: Düşük sıcaklık dayanımı için -20°C darbe enerjisi ≥27 J (ZG35SiMn).

4. Montaj ve Yük Testi

• Mafsallı yuva ile deneme montajı: Uygunluğu kontrol edin (0,05 mm kalınlık mastarı takılması ≤10 mm). Cıvata sıkma sonrası, düzlük değişimi ≤0,05 mm.

• Statik yük testi: 1 saat boyunca uygulanan 1,5× nominal yük, kalıntı deformasyon olmaksızın ≤0,1 mm/m deformasyon; cıvata tork kaybı ≤%3 göstermektedir.